Osotu, berandu ireki zen ikastetxea
Hezkuntza Sailak ukatu egin dio Gueñesko ikastetxeari bere hezkuntza-proiektua diruz laguntzeko ituna. Ez da horrelakorik gertatu azken urteetan
Hezkuntza Sailak ukatu egin dio Gueñesko Osotu Lanbarri ikastetxeari bere hezkuntza proiektua diru publikoarekin finantzatzeko ituna. Ondorioz, ikastetxeak ateak itxi ditu eta aurten ez du ikaslerik izango. Jaiotza-tasaren beherakadaren testuinguru global batean, gero eta ikastetxe gehiago itxiko dira. Baina kasu hau berezia da.
Bada, dakidanez, Eusko Jaurlaritzak ez dio inoiz ukatu ituna azken berrogei urteetan eskatu duen ikastetxe bakar bati ere. Lehen aldia izan da. Baina, zergatik, Osotuk metodologia berritzailea bazuen eta curriculumaren eta hezkuntzaren ikuspegitik eskakizun guztiak bete bazituen? Hezkuntza Sailaren arabera, dauden ikastetxeekin nahikoa delako. Gueñesko eragin-eremuan bi zentro daude: bata publikoa (Eretza Berri) eta bestea itunpekoa (Avellaneda).
Kontua da gauza bera gertatzen dela beste hainbeste eragin-eremutan. Adibidez, Loiun bost ikastetxe daude eta publikoa den bakarra dago (berez Sondika da). Eustaten arabera, 2024an 13 ume baino ez ziren jaio Loiun. Orduan, zergatik mantentzen zaie ituna egoera horretan dauden ikastetxeei, eta ez Osoturi?
Horixe galdetu zuen Osotu Lanbarri ikastetxeak auzitegietara jo zuenean. Hiru aldiz egin du eta hiru epaiketak galdu ditu. Bere argudioen artean hiru adibide ere eman zituen: Lauaxeta ikastola (Zornotza), Trueba ikastetxea (Bilbo, Artxanda) eta Bizkaia ikastetxea (Zamudio). Hirurek euren eragin-eremutik kanpoko ikasleak matrikulatzen dituzte, Osotu bezala, eta hiruretara autobus pila bat joaten dira egunero, Osotun gertatzen zen moduan.
«Zergatik ez die Gobernuak beraiei ituna kentzen eta guri bai ukatzen digula?». Galdera hori egiten zuen Osotuk eta, epaien arabera (azken sententzia hemen dago irakurgai), arrazoietako bat sinplea da: beranduegi ireki zutelako. 2019an ikastetxe pribatu gisa baimena lortu zuen, eta urte horretan jaiotza-tasaren beherakada larria izan zen. Beste zentroek, berriz, hamarkadak zeramatzaten irekita, eta oso errotuta zeuden euren testuinguruetan, matrikulazio beharrei erantzun bat ematen. Hori da, epaien arabera, Osoturekin duten desberdintasun nagusia.
Bestea eskaintzarekin lotuta dago. Osotuk Lehen Hezkuntza eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza bakarrik eskaintzen zituen, baina ez Haur Hezkuntza, hezkuntza-sisteman sartzeko etaparik normalena. Horregatik, Jaurlaritzak esan du ez duela Osotu behar Gueñesko matrikulazio-beharrak betetzeko.
Osoturentzat, irtenbide bakarra erabat pribatua izaten jarraitzea zen, 700 euro inguruko kuotekin. Familia askok ezin zuten prezio hori ordaindu eta horregatik erabaki dute ixtea. Zoritxarrez beraientzat, beranduegi iritsi ziren hezkuntza-sistemara.
