Bat-batean, azalpenik gabe, berriz ere iraila da, erabat iraila. Atzo arratsaldean bertan ekaina zen oraindik, eta udak amaigabea zirudien; baina gaur goizean, bat-batean, irailean bete-betean esnatu gara.
'Bat-batean' gizateriaren aurrerapen handienetako bat da. 'Bat-batean' on batek istorioari ehun eta laurogei graduko bira ematen dio; ustekabean, protagonistak bizia galtzen du, euriari ekiten dio, eta udako arratsaldeek udazkenaren kolore ilunak hartzen dituzte. Bat-batean ostirala da, astelehena, uda, iraila, Eguberria, Aste Santua. Bat-batean, bera; bat-batean, gu geu. Bat-batean, bizitza; bat-batean, zorigaitza, zortea. Bat-batean, gutun hura, dei hori, isun hau, isilune hura, garrasi hori. Bat-batean, etenaldia; esaldi hori; ezezagun hura… Egun batetik bestera, hirurogei urte dituzu, seme bat, eta erretiratzeko gogoa.
—Bat-batean izan da —esango diogu medikuari, bularrean sentitu dugun ustekabeko mina, arrazoi argirik gabeko sukar azkar hori, ahultasun hura… ahalik eta ondoen deskribatzen saiatuko gara.
—Bat-batean agertu da —esango diogu poliziari, istripu baten ostean adierazpena ematean. 'Bat-batean' da azalpenik egokiena oinezkoa, kamioia edo bizikleta zergatik ikusi ez genuen ulertarazteko.
—Bat-batean, inolako azalpenik eman gabe, kalera bota naute —esango dugu etxean, enpresaren erabaki arbitrario hura azaltzeko.
Hiru hamarkada lanean eman ondoren, gauetik goizera, kalte-ordaina. Ezta 'eskerrik asko' ere. Oso sentitzen dutela, bai, baina negozioa jada ez dela bideragarria: bat-batean txinatarrak sartu direla sektorean, eta ezin garela haien prezioekin lehiatu. Bat-batean, txinatarrak; bat-batean, sektorea. Bat-batean.
Uste dugu dena nahiko ondo kontrolpean dugula. Are gehiago, 'bat-batean' horri aurre egiteko, 'badaezpada' asmatu dugu. Bizitza, maletak, etxeak 'badaezpadaz' betetzen ditugu.
—Badaezpada euria egiten badu —esaten dugu, eta aterkia sartzen dugu maletan.
—Badaezpada —argudiatzen dugu, eta etxea, autoa, bizitza, osasuna eta heriotza aseguratzen ditugu.
Halaxe, suhiltze-tresnez, sorospen-jantziez, larrialdi-irteerez, tiritez, ordezko gurpilez… bete dugu mundua, baina ez dugu lortu ustekabekoari aurrea hartzea.
Bizitzak marearen abiadura eta aurresangarritasuna izatea espero dugu. Itsasoak aurrera eta atzera egin dezala poliki, gure pausoetara eta begiradetara ohitzeko denbora emanez. Baina ez da beti horrela gertatzen: batzuetan, galerna batek harrapatzen gaitu ustekabean. Bizitzak errutinaz bete dadila espero dugu, gidoi finkoa izan dezala, ezustekorik gabea. Baina ohikoa ez da hori izaten: noizean behin, dena hondoratzen da. Bidea laua eta aldaparik gabea izatea espero dugu. Ibilbideak helburua ikusteko aukera eman diezagula, helmuga argi izan dezagula. Baina ia inoiz ez da horrela izaten. Bat-batean, arnasa kentzen digun aldapa agertzen da. Bat-batean, noranzkoa zalantzan jartzen duen bidegurutzea iristen da.
Hori guztia zetorkidan burura atzoko goizaldean, mugikorrak jo zuenean. Pantailan, nire semearen izena ageri zen.
«Bat-batean» esaten dugu, eta oso silaba gutxitan b-a p bihurtzen da, eta p-a t: leherketa txiki bat gertatzen da hitzaren erdigunean, ustekabeko zerbait.
Beraren bila, mesedez, pasatzeko: azken metroa galdu zuela esan zidan semeak.
—Eskerrak —erantzun nion pozaren pozez.
En fin.