Nvidia eta TikTok, txanpon beraren bi aldeak
Estatu Batuen eta Txinaren arteko gerra komertziala ez da dagoeneko muga-zergekin edo edukiontziz betetako ontziekin bakarrik libratzen. Borroka-eremu delikatuena teknologikoa da, non lehia segurtasun nazionalarekin nahasten den eta enpresa pribatuak arma geopolitiko bihurtzen diren.
Nvidia horren adibide paradigmatikoa da. AEBetako konpainiak, adimen artifizialaren ikur bilakatuta, Txinak datuan oinarritutako eredu ekonomikorako trantsizioa bizkortzeko behar duen azpiegitura teknologikoa menperatzea lortu du. Washingtonek badaki hori, eta horregatik mugatzen du azken belaunaldiko txipen esportazioa Pekinera, Asiako erraldoiaren jauzi kualitatiboa geldiarazteko helburuarekin. Horrek, ordea, kate globalak estutzen ditu, eta Nvidia bera behartzen du prozesadoreen bertsio deskafeinatuak sortzera Txinako merkaturako, merkatu hori erabat ez galtzeko.
Baina azken asteetan Pekinek kontraeraso bat egin du. Interneteko erregulatzaile txinatarrak debekatu egin die herrialdeko konpainia teknologiko nagusiei Nvidia txip berriak erostea. Dozenaka mila unitate eskatzeko asmoa zuten enpresak hasiak ziren probak egiten, baina agindu ofizialaren ondoren prozesua eten egin behar izan da. Orain, Pekinek beste urrats bat eman du bere subiranotasun teknologikorako, txip nazionalek Nvidiako merkatuan eskuragarri dauden ereduen parekoak edo hobeak direla argudiatuz.
Beste aldean, TikTok da Estatu Batuetako beldur kolektiboaren sinbolo nagusia. Aplikazioa planetako plataformarik eraginkorrenetako bat bihurtu da, baina Washingtonen Troiako zaldi gisa ikusten dute: milioika gazte estatubatuarren artean informazio sentikorra biltzeko eta euren pertzepzioak moldatzeko gaitasuna duelako. Horregatik mehatxatzen dute AEBetan aplikazioaren negozioa debekatzearekin edo salmenta behartzearekin, argi utziz politikak eta geoestrategiak aisialdirako espazioa ere kolonizatu dutela.
Nvidia eta TikTok txanpon beraren bi aldeak dira: berrikuntza teknologikoa jada ez da neutroa, interes nazionalen menpe dagoen lehia baizik. Estatu Batuen eta Txinaren arteko gerra ez da neurtzen altzairu tonatan edo esportazio kuotatan, baizik eta algoritmoetan, txipetan eta bideo plataformetan. Eta kezkagarriena da erabiltzaileak eta enpresak bloke-logika baten erdian harrapatuta geratzen direla, Internet bera eta merkatu teknologiko globala zatitzeko arriskua handitzen duena.
