Euskaldunok apirilaren 21ean hauteslekuetara joaten garenean, bederatzi hilabete ere ez dira igaroko botoa eman genuen azken alditik. 2023ko uztailaren 23an gertatu zen, Pedro Sanchezek aurreratu baitzituen hauteskunde orokorrak. Guztira, 273 egun baino ez dira igaroko. Edonork esan lezake hain denbora laburrean zaila izango litzatekeela emaitzak asko aldatzea. Hala eta guztiz ere, kontuan izan behar dugu bi deialdi erabat desberdinak direla eta Euskadi oso ohituta dagoela hautestontzi bakoitzean zerbait desberdina bozkatzera.
Publicidad
Urrunago joan gabe, gogora dezagun uztaileko hauteskunde orokorretan PSE-EE izan zela boto gehien lortu zituen alderdia, ia 290.000 botorekin; ondoren, ia berdinduta, EAJ eta EH Bildu bigarren eta hirugarren indarrak izan ziren, hurrenez hurren. Nolanahi ere, hiru alderdiek eserleku berdinak lortu zituzten Kongresuan, bosna. Hauteskunde autonomikoei begira, inkestek bi alderdi abertzaleen arteko lehia gogorra iragartzen dute, baina sozialistak oso azpitik geratuko lirateke, garaipen hura berrargitaratzeko aukerarik gabe.
Zergatik gertatzen da hori? Euskaldunok desberdin bozkatzen dugulako jokatzen denaren arabera. Hauteskunde orokorretan, Espainia osoan aurkezten diren alderdiek emaitza hobeak ateratzen dituzte, Estatua nork gobernatuko duen baita jokoan dagoena. Nazionalistek, aldiz, Gobernuaren bazkide bihurtu eta bere politikak baldintzatu besterik ez dute nahi. Hauteskunde autonomikoetan, paperak inbertitu egiten dira.
Inkestetan alderdien arteko boto-transferentziak aztertzean azaltzen da boto dualaren fenomenoa. Eta hor oso datu bitxiak ikusten dira. Gizakerrek EiTBrentzat egindako ikerketaren arabera, PSE-EEren alde bozkatu zutenen %31,6k bakarrik bozkatu dute berriro apirileko hauteskundeetan. %21,1ek –hau da, bostetik batek– EAJ aukeratuko du oraingoan, eta %12,4k EH Bilduren alde egingo du. Bi alderdi abertzaleek askoz ere datu hobeak dituzte boto atxikipenari dagokionez: %69,8 EAJren kasuan eta %87,8 EH Bildurenean.
Boto dualak euskal politikako beste bi aktoreei ere eragiten die. Datu horien arabera, PPk hauteskunde orokorretako boto-emaileen erdiak baino ez ditu atxikiko. Ia lautik bat, aldiz, EAJra joango da. Eta uztaileko hauteskunde orokorretako Sumarren boto-emaileen artean, EH Bildu izango da onuradun nagusia, bere boto-emaileen %23,1 eskuratuko baitu. Ikusteke dago gainerakoak nola banatzen diren Sumar eta Elkarrekin Podemosen aukeren artean, eta ea PSE-EEren aldeko transferentziarik ere badagoen.
Accede todo un mes por solo 0,99€
¿Ya eres suscriptor? Inicia sesión