Azken egunotan albiste bat iritsi zaigu: Derioko hilerri publikoak maskoten errautsentzako espazio bat izango du. Berri honek, ustekabean, Ramones taldearen 1989ko 'Pet Sematary' abestia ekarri dit gogora. Punk-rockaren klasiko honek, umore beltzaz eta ironiaz, Estatu Batuetan gero eta ohikoagoa zen joera bat islatzen zuen: maskoten hilerriak. Orain, Euskal Herrian ere antzeko urratsak ematen ari gara, eta horrek hausnarketa bat piztu dit: zergatik ematen diegu hainbeste garrantzi gure maskotei, gizakiak bigarren planoan uzten ditugun bitartean?
Zerbait kezkagarria dago gure maskotei gizakiak balira bezala tratatzeko joeran, haien heriotzari hilerriak eta zeremoniak eskainiz, gure senide edo lagunen sufrimenduari berdinduz. Gizartearen baloreen desplazamendu bat ikusten dut, non animaliek, batzuetan, gizakien gainetik lehentasuna duten.
Derio-ko erabakiak, seguruenik, maskoten jabeen eskaera bati erantzuten dio. Ulertzekoa da norbaitek bere animalia maitearen oroimena gorde nahi izatea, baina mugak non daude? Maskoten 'humanizazioak', ordea, arriskua dakar: animaliei gizakien ezaugarriak egoztea, haien izaera naturala ulertu beharrean. Txakur batek ez du gure moduko emozio konplexurik, ezta gure moralaren edo espiritualtasunaren beharrik ere. Hala ere, gero eta gehiago dira maskotei ehorzketak, monumentuak eta oroigarriak eskaintzen dizkietenak.
Esan behar ez da animaliak errespetatu eta zaintzea beharrezkoa dela, baina oreka bat bilatu behar dugu. Gure gizarteak, askotan, erraza den bidea hartzen du: maskota bati maitasuna ematea errazagoa da, gizaki baten arazoei aurre egitea baino. Maskoten hilerri bat eraikitzea sinplea da; gizarte bidezkoago bat eraikitzea, ordea, erronka handia.
Agian, 'Pet Sematary'-ren doinuak gogorarazi behar digu fikzioaren eta errealitatearen arteko muga. Maskotak maite ditugu, baina ez dugu ahaztu behar elkartasuna eta giza duintasunaren aldeko lana lehenetsi behar ditugula, txakur edo katu baten oroigarri baten aurretik. Bestela, gure baloreak benetan lurperatuta egongo dira.
