Alemaniarrei asko zor diegu: automobila, aspirina, inprenta, MP3 audio-formatua, X izpiak eta termometroa. Haiek ez balira izan, seguru asko grekoei (moustakion) kopiatzen jarraituko genuke, eta 'bibote' esan ordez, 'mostatxo' esango genuke. Esaten da Karlos V.aren soldadu germaniarrek Espainiara iritsi zirenean etengabe 'Bein Gott!' (Jainkoarren!) esaten zutela, goiko ezpainera eskua eramanez; hortik omen dator espresio hori sudurpekoari lotzearen ohitura.
Hau guztia kontatzen ari natzaizue, bosgarren solairuko bizilagunak bibotea hazten utzi duelako. Bibotea… Kontuan izan behar da bibotea aurpegiarentzat benetako estres-proba dela: edozein aurpegi ez da gauza sudurpeko bati aurre egiteko; oso ezaugarri egokiak behar dira bibotea ederrago egin dakizun. Gure bizilagunaren aurpegiak, ordea, ez du proba hori gainditzen. Horrelako zerbait esateko gertukoa izan behar litzateke; buelta bat eman, eta «kendu bibote hori, lagun!» esan diezaiokeen horietakoa.
—Agian, bosgarren solairukoak zerbait esan nahi digu —komentatu diot emazteari—. Izan ere, bibotea bera ere mezu bat da; bizardunen mundu honetan norbanakoaren adierazpide bat —arrazoitu diot Silviari, telebista ikusten ari ginela.
—Agian Benito, bosgarren solairuko hori, ez guri bakarrik, bere buruari ere zerbait esan nahi dio. Beharbada, laztana, Benito ez dago ondo —nik.
—Sekulakoa antolatu du Rosalíak Callaon…! —berak.
Agian bibote hori baliza bat da, edo suziri bat; aitzakia bat. Agian hori bera da Benitok esperoan daukana: norbait hurbiltzea eta berataz interesatzea. Norbaitek galdetzea: «Nola zaude, Benito?»
Eta kontua da oso galdera —bestea egitera behartzen dugun gogoeta— sakon hori guztiz naturaltasunez eta hausnartu gabe egiten dugula. Esapide huts bihurtu dugu: «Nola zaude?» galdetzen dugu, eta erantzunak ez digu piperrik axola. «Zelan?» galdetzen digute, eta gu azaletan geratzen gara: «Ondo, tira-tira, pixka bat hotzeriaz, nekatuta, honen eta haren artean gabiltzala…» Eta, begirunez, itaun bera itzultzen diegu. Haiek, berriz, «ondo» edo «oso ondo» daudela baieztatzen digute; lanaren ondorioz estres pixka batekin, jubilatzeko gogoz, eta eguraldia erotuta dagoela. Kontua da ere galdera hori geure buruari egitera ausartzen ez garela; eta, are gutxiago, egiaz erantzutera.
Arazoa da Benito arriskutsua izan daitekeela: agian, nola dagoen galdetzen badiozu, xehetasun guztiekin kontatuko dizu bere bizitza; barruko ertz guztiak erakutsiko dizkizu. Horrelako tipo bakartiak izaten dira ez dakitenak 'Nola zaude?' izotza urtzeko formula bat baino ez dela. Badakit ez didazula sinistuko, baina bada Benito bezalako jendea: hainbestez, inolako takturik gabea. Are gehiago: batzuei «Kaixo!» soil bat nahikoa zaie beren dohakabe guztiak kontatzen hasteko.
Bai, bosgarren solairuko bizilagunaren bibotea amu bat da… Gau erdian, erabat esna, jabetu naiz horretaz; Gran Via kaletik Rosalíaren korrikaldia bezala.
—Eguerdi on… —xuxurlatu diot dardarka Benitori gaur, ustekabean, igogailuan topo egin dugunean.
—Zer moduz? —galdetu dit, ispiluaren aurrean bibotea apaintzen ari zela.
Eta orduan ni —oraindik ez dakit zergatik— erabat hautsi naiz, eta nire penak eta pozak xehe-xehe kontatu dizkiot Benitori. Arratsaldeko bostak arte ez du lortu ni bere etxetik botatzea.
Alemaniarrei asko zor diegu: garagardoa, bizikleta, Gabonetako zuhaitza, hozkailua…
Bide batez, nola zaude?
