Prestakuntza egokia interneten murgiltzeko

Save the Childrenek ohartarazi du hezkuntza digital arduratsu baten beharra dagoela Euskadin haurrak eta nerabeak babesteko. Izan ere, erakundearen azken ikerketaren arabera, inkesta egin zaien nerabeen %96,6k (10 eta 17 urte bitartekoak) interneterako konexioa etxean dutela adierazi dute, eta %81,5ek 11 urtetik aurrera erabili ohi dutela. Baina, adi, Euskadin, zifra hori Estatuko batez bestekoa (%58) baino handiagoa da.

Zifra horiek kontuan hartuta, prestakuntza egokirik gabe internetera goiz eta etengabe sartzeak haurrak eta nerabeak arriskuan jar ditzake. Besteak beste, eduki kaltegarrien kontsumoa, ezezagunekiko kontaktua edo albiste faltsuak identifikatzeko zailtasunak pairatu ditzakete. Ildo horretan, Euskadiko nerabeen %38,4k eduki erotikoa edo pornografikoa lortu dute bilatu gabe, eta nerabeen %14,7k ezezagunekin harremanetan jarri dira sarearen bidez. Baina are gehiago, %18,8 prest legoke haiekin fisikoki gelditzeko. «Teknologia berriek online indarkeria mota berriak sortu dituzte, eta saretik kanpoko bizitzan lehendik zeuden arazoak eremu digitalera eraman dituzte. Honen aurrean, funtsezkoa da ingurune digitalean haurrak babestea, beren bizitzako beste esparru batzuetan egiten dugun seriotasun berarekin», aipatu du Irati Álvarezek, Save the Children Euskadiko eragin politikoko teknikariak.

Baina bada beste erronka garrantzitsu bat ere: desinformazioa. Euskadiko nerabeen %28k baino ez dakite albiste bat faltsua den ala ez, eta %67,2k ez du beti lortzen. Bereziki kezkagarria da, informazioa kontrastatzen saiatzen direnean, batez ere hurbileko ingurunera jotzen dutela, desinformazio-joera posibleak iraunaraziz.

Halaber, ikerketak agerian uzten du alde handiak daudela Euskadiko neska-mutilek interneti ematen dioten erabileran. Izan ere, emakumeek gehiago erabiltzen dituzte sare sozialak eta telesail eta filmen ia bikoitza kontsumitzen dute. Hala ere, mutilak nabarmentzen dira online bideojokoen erabileran, %62,4rekin eta nesken %8,8rekin. Gainera, nerabeek beren irudia eta sentimenduak sareetan gehiago erakusteko joera dute, eta horrek ahulago uzten ditu hainbat arriskuren aurrean. Erronka horien aurrean, Save the Childrenek euskal administrazio publikoari eskatzen dio indartu ditzala hezkuntza digitala eta prestakuntza teknologien erabilera seguruan, Euskal Haur eta Nerabeen Lege berrian jasotzen den bezala.

«Funtsezkoa da, gainera, txiki-txikitatik araututako hezkuntza afektibo-sexuala sustatzea, familietan alfabetatze digitala sustatzea eta enpresa teknologikoen erantzunkizun soziala indartzea, ingurune digital seguruagoa bermatzeko», gaineratu du Álvarezek.

Ikerketaren emaitzei eta online indarkeriei buruzko ezjakintasunari erantzuteko, Save the Childrenek tresna batzuk diseinatu zituen: 'Pasatzen bada, ez pasa' izenburupean. Tresnak online indarkeria baten lekuko izan diren eta hura geldiarazteko eta/edo betikotzea saihesteko jarduten duten nerabeengan jartzen du arreta. Bada, irakasleei zuzenduta dago, metodologia parte-hartzaileen bidez ikasleak sentsibiliza ditzan online indarkeria moten inguruan eta indarkeria horien aurrean nola jokatu behar duten.

Aurrekoaren ildotik, Save the Childrenek gurasoen eskola bultzatu zuen, eta, bertatik, hainbat prestakuntza eskaintzen dira doan. Horien artean, interneten erabilera egokiari eta online indarkerien prebentzioari buruzko prestakuntza espezifikoak daude. Indarkeriarik gabeko espazio digitalak eta haur eta nerabeentzako seguruak lortzeko helburu sendoarekin, irakasleekin eta familia-esparruarekin lan egitearen alde egiten dute.